Verschillende (groepen) mensen gaan vaak uit van verschillende waarden en normen, al naar gelang hun historische, culturele, en maatschappelijke achtergrond. Dat is duidelijk.
Maar het heeft zin om hier wat beter naar te kijken. Zijn die feitelijke verschillen bijvoorbeeld werkelijk zo groot als op het eerste gezicht lijkt? Of zijn er ook duidelijke overeenkomsten?
Daarnaast zeggen die feitelijke verschillen in waarden en normen nog niets over de manier waarop mensen waarden en normen die anders zijn dan die van henzelf (positief of negatief) waarderen. Ook dat moet dus nog aan de orde komen.
Met name die laatste kwestie brengt me bij de vraag of er sprake kan zijn van absolute waarden en normen die voor iedereen zouden moeten gelden en waarmee we een maatstaf hebben waarmee de waarden en normen van alle mensen beoordeeld en gewaardeerd kunnen worden. Dat is de aloude kwestie van het ethisch absolutisme tegenover het ethisch relativisme. En die kwestie hangt weer samen met het probleem van het etnocentrisme tegenover het cultuurrelativisme. De 'oplossing' van deze kwesties bepaalt de invulling van het begrip 'tolerantie', waarmee ik besluit.