Diane E. LEVIN / Jean KILBOURNEDiane Levin is hoogleraar opvoedingswetenschappen aan het Wheelock College in Boston met aandacht voor de invloed van media op kinderen. Jean Kilbourne is een schrijfster / activiste, die bekend staat om haar werk over het imago van vrouwen in advertenties.
De auteurs maken zich zorgen over de confrontatie van kinderen met seksualiteit. Ze vertellen dat er veel gesprekken met ouders hebben plaatsgevonden die zich eveneens zorgen maakten. Dat is op zich prima, maar is er ook gepraat met degenen over wie het gaat? Met de kinderen zelf dus? Nee. Het doel van het boek is: de ouders helpen in de bescherming van kinderen tegen seksualisering. Maar zoals bekend is het beschermen van kinderen even vaak een smoes om ze klein te houden, 'onschuldig en seksloos', zoals zo vaak. En dat blijkt ook hier het geval.
"Children as young as four learning to gyrate to songs in ways that might have stunned grown-ups a few decades ago. Elementary school children looking at pornography on the Internet and using words such as “rape” and “blow job.” Young teens engaging in oral sex. Parents, grandparents, and teachers around the country and beyond tell us stories like these all the time — about **how issues related to sex and sexuality come up in unexpected and even shocking ways with children, often at very young ages**. What’s going on? Where does such behavior come from?" [mijn nadruk] (10)
De invloed van media en populaire cultuur op dat gedrag van kinderen wordt allereerst besproken. En de auteurs hebben niet alleen aandacht voor meisjes, maar ook voor jongens. Ook hebben ze niet alleen maar aandacht voor seksualiteit, maar ook wel voor geweld. Dat is heel goed, want dat zie je te weinig in dit soort boeken.
"Many industries make an obscene amount of money using sex and violence to market their products to children."(11)
"We are deeply worried. Children are paying an enormous price for the sexualization of their childhood. Girls and boys constantly encounter sexual messages and images that they cannot understand and that can confuse and even frighten them. () A narrow definition of femininity and sexuality encourages girls to focus heavily on appearance and sex appeal. They learn at a very young age that their value is determined by how beautiful, thin, “hot,” and sexy they are. And boys, who get a very narrow definition of masculinity that promotes insensitivity and macho behavior, are taught to judge girls based on how close they come to an artificial, impossible, and shallow ideal.
Both boys and girls are routinely exposed to images of sexual behavior devoid of emotions, attachment, or consequences. They learn that sex is the defining activity in relationships, to the exclusion of love and friendship. They learn that sex is often linked to violence. And they learn to associate physical appearance and buying the right products not only with being sexy but also with being successful as a person. () While they struggle to make sense of all this, children are robbed of valuable time for age-appropriate developmental tasks, and they may begin to engage in precocious sexual behavior." [mijn nadruk] (11-12)
"When thongs and belly-baring shirts are marketed to seven-year-olds, it’s hard to imagine what’s left for older girls and teens. More of the same, it turns out. In recent years pornography has become increasingly mainstream, and we certainly see its influence in fashion."(254)
"One study of twenty-one covers of popular young women’s magazines showed that 78 percent contained messages about physical appearance. None of the young men’s magazine covers contained such messages."(260)
Het boek bevat uiteraard veel van dit soort voorbeelden en vormt zo een prima kritiek op die seksualisering door de media. Maar ... dat zegt nog niets over de visie op kinderlijke seksualiteit van de auteurs en die visie is jammer genoeg conservatief. Het oordeel over 'precocious sexuality' zegt het eigenlijk al.
"We are not alarmed that today’s children are learning about sex and sexuality. We are all sexual beings from birth, and this is to be celebrated. Children have always been curious about sex and sexuality from an early age, and it is good for parents and schools to give them honest and age-appropriate information. But what children are learning today isn’t normal or good for them."(15)
Dit is hetzelfde hypocriete standpunt als bij Durham. 'Natuurlijk zijn kinderen ook seksuele wezens en we moeten ze goed informeren.' Ik wil wel eens zien hoe zo iemand reageert als ze haar kind ziet masturberen of als haar kind zoiets vraagt als 'Mam, wat is pijpen'. Deze auteurs doen hetzelfde als Durham: ze praten wel (beperkt) met hun kinderen, maar dat praten is gericht op 'niet aan seks doen voor je 18de en liever nog pas als je getrouwd bent'.
Het doet me denken aan de film Jersey Girl uit 2004 waarin dat meisje en een jongetje op een dag elkaars geslachtsdelen bekijken en door de — overigens heel aardige — vader 'betrapt' worden. Hij spreekt ze totaal in verlegenheid 'streng' toe en legt uit dat die dingen alleen mogen als je getrouwd bent. Niet erg indrukwekkend.
"In the most extreme cases, the media’s incessant sexualization of childhood can contribute to pathological sexual behavior, including sexual abuse, pedophilia, and prostitution."(19)
Angst aanjagen en stemmingmakerij maken ook duidelijk dat de insteek hier conservatief is.
"No discussion of how to protect children from sexualized childhood would be complete without discussing how to meet the needs of boys. And finally, we want to acknowledge that while there is not necessarily a great disparity in rich and poor children’s exposure to the sexualized environment, the huge economic disparities in today’s society can have a profound impact on how they participate in it."(22)
Dat vind ik wel waardevolle opmerkingen, dit wordt vaak niet eens gezien door andere auteurs.
"Although most of us want our children to delay having sex until they are old enough to be responsible and until they are in a loving relationship (for some parents this means marriage, but certainly not for all), we want them eventually to have happy and healthy sex lives — just not when they are thirteen! It is the corporate exploitation of our children’s sexuality that is disgusting and dangerous, not the sexuality itself." [mijn nadruk] (304)
De auteurs zijn de hele tijd aan het uitdragen dat seks op jonge leeftijd verkeerd is, al blijft onduidelijk op welke leeftijd ze het acceptabel vinden. Zestien? Achttien? Ook koppelen ze seks voortdurend aan relaties en waarschijnlijk aan neuken. Waarom? Soloseks lijkt voor de auteurs niet te bestaan. Manieren om veilig seks te hebben met anderen zonder dat je er een relatie mee hebt of zonder te neuken, mogen blijkbaar ook niet.
De auteurs ontzien de ouders wel heel erg. Natuurlijk wordt die seksualisering vooral veroorzaakt door marketingafdelingen van commerciële bedrijven, maar ouders hebben ook een verantwoordelijkheid.
"There is a lot going on in children’s lives around issues of sexuality and sexiness that is important for the caring adults in their lives to recognize. The following stories from parents and teachers make it very clear that if we are to understand and deal with the sexualization of childhood, we must begin our efforts with very young children."(33)
Die verhalen laten bijvoorbeeld zien hoe graag kinderen erbij willen horen, populair willen zijn (de 'peer pressure' - kwestie). Misschien is dat wel een fundamenteler probleem dan al het andere. En misschien is het zelfs zo dat de ouders zelf zo graag willen dat hun kinderen populair zijn / erbij horen / vriendjes hebben en zo verder dat ze op die manier zelf bijdragen aan het probleem.
De weergegeven verhalen laten ook zien dat volwassenen wat kinderen zeggen vaak opvatten op een volwassen manier en een probleem maken waar geen probleem bestaat. Met andere woorden: kinderen worstelen echt niet altijd met wat ze horen en zien op het vlak van seks. Ook worden ze daar echt niet zo maar door beschadigd --- een term die in dit boek geregeld opduikt en moet rechtvaardigen dat kinderen beschermd moeten worden.
Hoe dan ook, ouders hebben hun eigen verantwoordelijkheid. Die moeten eerst maar eens beginnen met de hand in eigen boezem te steken voordat ze gaan klagen: je had geen televisie in de kinderkamers hoeven neer te zetten, je had de tv niet altijd aan hoeven laten staan, je had het aantal uren dat je kinderen tv keken kunnen beperken, je had de tv niet die belangrijke rol hoeven geven van 'opvoeder' en 'beïnvloeder'. Je had 'nee' kunnen zeggen tegen je kinderen.
"A strong, connected relationship with an adult with whom a child feels safe sharing her thinking is essential for healthy sexual development to occur."(104)
Nou, dan hebben weinig mensen een gezonde seksuele ontwikkeling (gehad). Ze noemt erna zelf de redenen: veel ouders praten niet over seks, geven geen antwoord op vragen op dat vlak, seksuele voorlichting op school in de VS is een groot probleem, en zo verder. En ja, het gevolg van al die ouders en scholen die tekort schieten is dat de media het gat vullen met slechte voorlichting. Met andere woorden: het zijn toch echt de ouders en deels het onderwijs die verantwoordelijk zijn voor de kinderen en aangesproken moeten worden op hun negatieve gedrag, als je de media die ruimte niet wil geven.
Dit boek geeft dezelfde gemengde boodschap als in het Australische rapport Corporate paedophilia van Rush-LaNauze van 2006. Het is wel eerlijker in zijn normatieve uitgangspunten, en houdt rekening met meisjes én jongens, zelfs wat met klasseverschillen, maar de vraag blijft toch steeds hoe wetenschappelijk verantwoord dit boek is. Het lijkt me meer gebaseerd op 'van horen zeggen'.
Wat betreft de seksualiteit van kinderen: ook hier een onderschatting van wat kinderen weten, snappen, kunnen hanteren, bedoelen en duidelijke moeite met het idee alleen al. Dat is puur emotie en vervelend eenzijdig en Amerikaans. Beschrijvingen worden extreem vaag gehouden. In de beschrijving van de kinderlijke seksuele ontwikkeling komt het hele woord 'masturberen' of iets vergelijkbaars — al is het maar 'plezier beleven aan je eigen lichaam' — niet voor. Is dat te schokkend voor al die Amerikaanse ouders? Mogen kinderen geen seks hebben met zichzelf? De auteurs geven een normatieve oordeel: seks mag alleen bestaan binnen een liefdevolle relatie, seks omdat het gewoon leuk of lekker is wordt afgewezen. Dat standpunt komt in het hele boek op verschillende manieren terug en is conservatief.
Net als bij Durham worden ook hier veel adviezen gegeven. Het meeste draait om openheid, in gesprek blijven met je kinderen, op de hoogte zijn. Maar voor grote groepen ouders zijn die adviezen tamelijk onmogelijk. Wat moet een alleenstaande moeder of vader met drie banen met dit soort adviezen? Wat is er mogelijk als je — zoals in de VS maar al te vaak het geval is — in armoede leeft, je kinderen naar een slechte school moet sturen, en zo verder? Dit lijken me toch vooral adviezen voor middenklasse ouders en waarschijnlijk zelfs voor middenklasse gezinnen waarvan de moeder niet werkt en altijd thuis is voor de kinderen.